Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ΔΕΝ συνιστά στους γονείς να μην εμβολιάζουν τα παιδιά κατά της COVID-19

Σε ιστοσελίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναπαράγεται ο ισχυρισμός πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτρέπει τους γονείς να μην κάνουν πλέον στα παιδιά τους το «επικίνδυνο εμβόλιο για τη COVID-19». Αφορμή για την κυκλοφορία αυτού του ισχυρισμού στάθηκε η ανανεωμένη στρατηγική που δημοσίευσε ο ΠΟΥ στις 28 Μαρτίου 2023 για την καθοδήγηση του εμβολιασμού του πληθυσμού παγκοσμίως. Επιπλέον, μεταφέρονται λάθος τα λόγια της επικεφαλής της Στρατηγικής Συμβουλευτικής Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για την Ανοσοποίηση. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα σε ιστοσελίδες: anazitiseis.gr

Παραδείγματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Πριν προχωρήσουμε στην αποδόμηση του ισχυρισμού, αξίζει να επισημάνουμε πως η ιστοσελίδα που ξεκίνησε να διαδίδει τις ψευδείς πληροφορίες είναι το NewsPunch, για το οποίο έχουμε γράψει πολλές φορές ότι αποτελεί κύρια πηγή παραπληροφόρησης.

Στις 28 Μαρτίου 2023, η Στρατηγική Συμβουλευτική Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για την Ανοσοποίηση (SAGE) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δημοσίευσε μια αναθεωρημένη έκθεση για τη στρατηγική που παροτρύνει να ακολουθήσουν τα κράτη από εδώ και πέρα σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό του πληθυσμού κατά της COVID-19. Όπως αναφέρεται, έπειτα από εκτενή ανασκόπηση των στοιχείων, ο ΠΟΥ παρουσιάζει τη νέα στρατηγική αναφορικά με τον εμβολιασμό για τη COVID-19, η οποία, μεταξύ άλλων, μειώνει τις ομάδες προτεραιότητας χρήσης του εμβολίου από τέσσερις (υψηλότερη, υψηλή, μεσαία, χαμηλή) σε τρεις (υψηλή, μεσαία, χαμηλή), στο πλαίσιο της επαρκούς προμήθειας εμβολίων. 

Τα κριτήρια με βάση τα οποία έγινε η παραπάνω κατηγοριοποίηση είναι ο κίνδυνος σοβαρής νόσου, νοσηλείας και θανάτου, καθώς επίσης και η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. Πιο συγκεκριμένα, στην ομάδα υψηλής προτεραιότητας ανήκουν τα άτομα για τα οποία τα εμβόλια κατά της COVID-19 έχουν τη μεγαλύτερη σημασία για τη μείωση των θανάτου και του κινδύνου σοβαρής νόσου. Συγκαταλέγονται οι μεγαλύτεροι ηλικιακά ενήλικες, με ή χωρίς υποκείμενα νοσήματα, νεότεροι ενήλικες με υποκείμενα νοσήματα ή σοβαρή παχυσαρκία, ενήλικες, έφηβοι και παιδιά άνω των έξι μηνών με μέτριες έως σοβαρές ανοσοκατασταλτικές παθήσεις, έγκυες και εργαζόμενοι στον τομέα υγείας.

Για την ομάδα μεσαίας προτεραιότητας, ο ΠΟΥ συνιστά τον αρχικό εμβολιασμό και μία αναμνηστική δόση, αφού επί του παρόντος δε συνιστώνται συνήθως πρόσθετες αναμνηστικές δόσεις. Οι χώρες που έχουν ήδη θεσπίσει πολιτική για πρόσθετες αναμνηστικές δόσεις θα πρέπει να αξιολογήσουν την εξελισσόμενη ανάγκη με βάση την εθνική επιβάρυνση της νόσου, δηλαδή τον αντίκτυπο ενός προβλήματος υγείας όπως μετράται από το οικονομικό κόστος, τη θνησιμότητα, τη νοσηρότητα ή άλλους δείκτες, και τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. Στην ομάδα αυτή συγκαταλέγονται οι υγιείς νεότεροι ενήλικες, καθώς και παιδιά και έφηβοι με σοβαρή παχυσαρκία ή υποκείμενα νοσήματα που τους θέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο απέναντι στη COVID-19.

Τέλος, για την ομάδα χαμηλής προτεραιότητας, που απευθύνεται στην ηλικιακή κλίμακα από 6 μηνών έως 17 ετών και περιλαμβάνει υγιή παιδιά και εφήβους, ο ΠΟΥ αναφέρει, ως προς τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού, σε ό,τι αφορά τις αρχικές δόσεις και την αναμνηστική δόση, πως οι χώρες θα πρέπει να λάβουν υπόψη την επιβάρυνση της νόσου, τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και άλλες προτεραιότητες υγείας, κατά τη χάραξη της στρατηγικής εμβολιασμού που θα επιλέξει κάθε χώρα για τη συγκεκριμένη ομάδα.

Επιπρόσθετα, τα Ellinika Hoaxes επικοινώνησαν με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προς διερεύνηση του ανωτέρω ισχυρισμού. 

Εκπρόσωπος του ΠΟΥ δήλωσε:

Τα εμβόλια κατά της COVID-19 είναι ασφαλή για παιδιά και εφήβους! Αν και είναι ασφαλής ο εμβολιασμός παιδιών και εφήβων, ο εμβολιασμός υγιών μελών αυτής της ομάδας έχει σημαντικά χαμηλότερο όφελος σε σύγκριση με τον εμβολιασμό ηλικιωμένων ενηλίκων και σε σύγκριση με άλλους παιδικούς εμβολιασμούς και δεν είναι οικονομικά αποδοτικός στις περισσότερες περιπτώσεις σε αυτό το στάδιο της πανδημίας. Ο αρχικός εμβολιασμός σε υγιή παιδιά και εφήβους θα μπορούσε να εξεταστεί με βάση το πλαίσιο της χώρας, όπως η επιβάρυνση της νόσου σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, η αποδοτικότητα κόστους, άλλες προτεραιότητες υγείας ή προγραμματικές προτεραιότητες και το κόστος ευκαιρίας. Για τις χώρες που επιθυμούν να εμβολιάσουν παιδιά, το SAGE έχει εκδώσει προηγούμενες συστάσεις σχετικά με τη χρήση των εμβολίων Pfizer και Moderna για παιδιά ηλικίας άνω των έξι μηνών.

Παρατηρούμε λοιπόν ότι, ενώ στις υπόλοιπες ομάδες ο ΠΟΥ συνιστά τον εμβολιασμό κατά της COVID-19, στην περίπτωση των υγιών παιδιών κι εφήβων εναποτίθεται στην ευχέρεια κάθε κράτους, καθώς δεν αποτελεί προτεραιότητα. Παράλληλα, στην περίπτωση των ομάδων χαμηλής προτεραιότητας, δε συστήνονται συνήθως ούτε οι αναμνηστικές δόσεις, λόγω του ελάχιστου αντίκτυπου στη δημόσια υγεία και της χαμηλής σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας.

Στις περισσότερες χώρες παγκοσμίως, το όφελος από τον εμβολιασμό υγιών παιδιών και εφήβων είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σύγκριση με τις ομάδες χρήσης υψηλότερης προτεραιότητας και σε σύγκριση με τις περισσότερες άλλες ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με εμβόλια στην παιδική ηλικία. Ως εκ τούτου, στις περισσότερες χώρες, ο εμβολιασμός υγιών παιδιών και εφήβων θα πρέπει να σταθμίζεται με άλλες προτεραιότητες υγείας (…) ώστε να μη μειώνονται οι προσπάθειες εμβολιασμού υψηλής προτεραιότητας ή άλλοι εμβολιασμοί. Όλες οι χώρες πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις προγραμματικές προσπάθειες για να διασφαλίσουν ότι όλα τα παιδιά λαμβάνουν τακτικούς παιδικούς εμβολιασμούς. [Πηγή]

Συμπέρασμα

Με βάση τα παραπάνω συνάγουμε το συμπέρασμα ότι ο ισχυρισμός δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ο ΠΟΥ ουδέποτε δήλωσε ότι ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 είναι επικίνδυνος για τα παιδιά, ούτε παροτρύνει τους γονείς να μην τα εμβολιάζουν. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη έκθεση για την προτεινόμενη στρατηγική εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού, ο εμβολιασμός των υγιών παιδιών κι εφήβων, αν και ασφαλής, δεν αποτελεί προτεραιότητα, αφού ο εμβολιασμός μελών αυτής της ομάδας έχει σημαντικά χαμηλότερο όφελος σε σύγκριση με τον εμβολιασμό ηλικιωμένων ενηλίκων και δεν είναι οικονομικά αποδοτικός στις περισσότερες περιπτώσεις σε αυτό το στάδιο της πανδημίας, όπως δήλωσε στα Ellinika Hoaxes εκπρόσωπος του ΠΟΥ.