Βίντεο ΔΕΝ δείχνει μαχητή της Χαμάς να προσκρούει σε ηλεκτροφόρα καλώδια, αλλά ατύχημα στη Νότια Κορέα

Βίντεο που δείχνει αλεξιπτωτιστή να προσγειώνεται σε ηλεκτροφόρα καλώδια έκανε τον γύρο του διαδικτύου και αναπαράχθηκε από πληθώρα ελληνικών μέσων ενημέρωσης με τον ισχυρισμό ότι πρόκειται για μαχητή της Χαμάς. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αληθές.

Παραδείγματα δημοσιευμάτων και αναρτήσεων: tanea.gr, in.gr, makeleio.gr, onlarissa.gr, astratv.gr

Πλαίσιο

Το εξεταζόμενο βίντεο αναπαράχθηκε σε δύο βασικές εκδοχές: μία έγχρωμη και μία ασπρόμαυρη, με τη δεύτερη να γνωρίζει ιδιαίτερη διάδοση από ελληνικούς λογαριασμούς στο Twitter, από τους οποίους μεγάλα ενημερωτικά μέσα άντλησαν την πηγή τους ενσωματώνοντας το εξεταζόμενο βίντεο.

Παραθέτουμε το εξεταζόμενο βίντεο στην ασπρόμαυρη εκδοχή με την οποία αναπαράχθηκε στα ελληνικά μέσα από την ανάρτηση του χρήστη @Cynaegeirus2 στο Twitter:

Τι ισχύει

Από την πρώτη στιγμή, ελεγκτές ειδήσεων, όπως ο συντάκτης του BBC Σαγιάν Σαρνταριζαντέ, οι “σημειώσεις της κοινότητας” του Twitter, καθώς και απλοί χρήστες επεσήμαναν πως το συγκεκριμένο βίντεο δεν σχετίζεται με την πρόσφατη επίθεση της Χαμάς, αλλά πρόκειται για βίντεο από τη Νότια Κορέα που είναι δημοσιευμένο από τον Ιούνιο του 2023.

Παραθέτουμε την αρχική εκδοχή του εξεταζόμενου βίντεο, όπως έχει ληφθεί από κινητό περαστικού:

Με τη μέθοδο της αντίστροφης αναζήτησης εικόνας εντοπίσαμε παλαιότερη ανάρτηση χρήστη που προσδιόριζε την τοποθεσία του συμβάντος στο μέρος κοντά στην παραλία Shinyang, στην περιοχή Seongsan-eup, Seogwipo-si στη Νότια Κορέα. Σε περαιτέρω αναζήτηση στα κορεάτικα ενημερωτικά μέσα εντοπίσαμε μια σειρά δημοσιευμάτων από τις 16 Ιουνίου 2023, σύμφωνα με τα οποία:

[Έ]νας άνδρας στα 60 του πέθανε αφού πιάστηκε σε καλώδιο υψηλής τάσης ενώ έκανε αλεξίπτωτο πλαγιάς με αλεξίπτωτο πλαγιάς. Σύμφωνα με την Ανατολική Πυροσβεστική Υπηρεσία του Τζέτζου στις 16 του μηνός, γύρω στις 4:35 μ.μ. αυτής της ημέρας, λήφθηκε αναφορά ότι ένα αλεξίπτωτο πλαγιάς που πετούσε κοντά στην παραλία Seopjikoji, Seongsan-eup, Seogwipo-si, Jeju-do, πιάστηκε σε καλώδιο υψηλής τάσης. Το καλώδιο αυτό διαρρέονταν από ρεύμα υψηλής τάσης 22.900 V.

[πηγή 1] [πηγή 2] [πηγή 3] [πηγή 4]

Σύμφωνα με δημοσίευμα, ο 60χρονος ήταν ταξιδιώτης αναψυχής.

Λαμβάνοντας υπόψη το οπτικοακουστικό υλικό των κορεάτικων ειδησεογραφικών μέσων, προχωρήσαμε σε γεωεντοπισμό του ακριβούς σημείου πτώσης (33.434395591916854, 126.92453958687238).

Επιπλέον, κατορθώσαμε και εντοπίσαμε κατά προσέγγιση το σημείο λήψης του βίντεο (33.43363799756485, 126.92455523946057), εξαιτίας περιορισμών του Street View. Ωστόσο, ύστερα από σύγκριση των διαθέσιμων δεδομένων προέκυψε η ταύτιση των τοποθεσιών.

Συνεπώς, μέσα από τα στοιχεία και στιγμιότυπα της κορεάτικης δημοσιογραφίας, αλλά και τη μέθοδο της αντίστροφης αναζήτησης αποδεικνύεται πως το συμβάν στο εξεταζόμενο βίντεο δεν έχει καμία σχέση με τις επιθέσεις που ξεκίνησε να εξαπολύει η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Στο βίντεο εικονίζεται ένας 60χρονος τουρίστας στη Νότια Κορέα και κατά συνέπεια, ο ισχυρισμός πως πρόκειται για μαχητή της Χαμάς καταρρίπτεται ως ψευδής.

Προέλευση και διαδρομή του ψηφιακά τροποποιημένου βίντεο

Το ασπρόμαυρο βίντεο που διακινήθηκε στα ελληνικά μέσα ανήκει σε έναν 20χρονο Σύρο, ψηφιακό δημιουργό, ο οποίος δημιούργησε το βίντεο για να εκφράσει τη συμπάθειά του στον υποτιθέμενο αλεξιπτωτιστή της Χαμάς που έχασε τη ζωή του όταν προσγειώθηκε σε ηλεκτροφόρα καλώδια.

Το βίντεο έχει τροποποιηθεί ψηφιακά σε σχέση με το αρχικό έγχρωμο με τους ακόλουθους τρόπους: προσθήκη ανατολίτικης μουσικής, ασπρόμαυρος χρωματισμός, κείμενο στα αραβικά, ενώ αναγράφει τη διεύθυνση Instagram του χρήστη “sad19y”.

Αναζητήσαμε την αρχική πηγή και εντοπίσαμε τον λογαριασμό @sad19y στο Instagram, που ανήκει σε έναν 20χρονο Σύρο, ο οποίος αναρτά περιεχόμενο με παρεμφερή επεξεργασία με το εξεταζόμενο βίντεο.

Υποθέτοντας ότι ο χρήστης διαθέτει λογαριασμό και στο TikTok, ανατρέξαμε στη συγκεκριμένη πλατφόρμα, όπου και εντοπίσαμε το επίμαχο βίντεο αναρτημένο από τον λογαριασμό @sad20y, ο οποίος ανήκει στο ίδιο πρόσωπο.

Ο εν λόγω χρήστης ενσωματώνει τόσο στην περιγραφή όσο και μέσα στο βίντεο ένα κείμενο στα αραβικά, με το οποίο εκφράζει τη συμπάθειά του στον υποτιθέμενο αλεξιπτωτιστή της Χαμάς που έχασε τη ζωή του.

Αυτό κινείται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από την τροπή που πήραν οι μεταγενέστεροι ισχυρισμοί που συνόδευσαν το βίντεο και μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως το συγκεκριμένο βίντεο γνώρισε μια πολύ διαφορετική διαδρομή στο διαδίκτυο πριν καταλήξει στα ελληνικά μέσα.

Πράγματι, ερευνώντας προς την κατεύθυνση αυτή διαπιστώσαμε πως το εξεταζόμενο βίντεο, συνοδευόμενο από τον ψευδή ισχυρισμό για δήθεν αλεξιπτωτιστή της Χαμάς, έχει αναπαραχθεί τις τελευταίες δύο ημέρες από ισραηλινά μέσα, ενώ ένας ισραηλινός λογαριασμός στο Facebook συγκέντρωσε πάνω από 14.000 προβολές.

Τα ελληνικά μέσα βασίστηκαν, ως επί το πλείστον, στην ανάρτηση του ελληνικού λογαριασμού @Cynaegeirus2, ενός απλού χρήστη του Twitter, την οποία και ενσωμάτωσαν στα άρθρα τους. Ο ίδιος φαίνεται να άντλησε το βίντεο από λογαριασμούς που αναπαρήγαγαν την ισραηλινή εκδοχή (όπως διαπιστώνεται και από το εβραϊκό κείμενο που έχει προστεθεί στο αρχικό βίντεο).

Συμπέρασμα

Το εξεταζόμενο βίντεο δεν δείχνει αλεξιπτωτιστή της Χαμάς να προσγειώνεται σε ηλεκτροφόρα καλώδια. Πρόκειται για ένα περιστατικό που συνέβη στις 16 Ιουνίου 2023, σε παραλία της Νότιας Κορέας, με θύμα έναν 60χρονο τουρίστα, όπως διαπιστώνεται μέσα από την εξέταση της κορεάτικης ειδησεογραφίας και του γεωεντοπισμού που πραγματοποιήθηκε με βάση τα στιγμιότυπα που αντλήθηκαν από τις επίσημες δημοσιογραφικές πηγές.