Βίντεο ΔΕΝ απεικονίζει παγιδευμένες με εκρηκτικά κονσέρβες που έριξαν αεροσκάφη του Ισραήλ στη Γάζα

Με αφορμή τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, άρχισε να αναπαράγεται ο ισχυρισμός, συνοδευόμενος από ένα βίντεο, σύμφωνα τον οποίο ισραηλινά αεροσκάφη έριξαν κονσέρβες τροφίμων παγιδευμένες με εκρηκτικά, σε διάφορες περιοχές της Γάζας. Επιπρόσθετα, ο ισχυρισμός αναφέρει πως τέσσερις Παλαιστίνιοι, ανάμεσά τους δύο παιδιά, σκοτώθηκαν όταν επιχείρησαν να ανοίξουν τις κονσέρβες ελπίζοντας να βρουν κάτι φαγώσιμο. Ωστόσο, όπως θα δείξουμε παρακάτω, κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε ιστοσελίδες και ιστολόγια: alli-apopsi.gr, 902.gr, imerodromos.gr, atexnos.gr, dialogos.com, alt.gr, faretra.info, protinewskorinthias.gr

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Το βίντεο που αναπαράγεται:

Μέσω της αντίστροφης αναζήτησης εικόνας βρήκαμε μια δημοσίευση στο X, η οποία περιέχει μια μεγαλύτερη σε διάρκεια εκδοχή του βίντεο. Εκεί, βλέπουμε πάνω στις “κονσέρβες” να αναγράφεται η φράση “fuze mine”, που σημαίνει “πυροδοτικός μηχανισμός νάρκης”:

Παρακάτω παραθέτουμε δύο στιγμιότυπα οθόνης όπου φαίνεται καθαρά η προαναφερθείσα φράση.

Επιπλέον, στο φόντο διακρίνουμε το κουτί που χρησιμοποιείται σε στρατιωτικές επιχειρήσεις για τη μεταφορά των ναρκών, το οποίο περιέχει δύο πλαϊνούς αποθηκευτικούς χώρους.

Αυτές οι πλαϊνές θήκες χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση του πυροδοτικού μηχανισμού και του προσαρμοστή της νάρκης, η οποία τοποθετείται στο κέντρο. Ακολουθεί η κάτοψη του κουτιού μεταφοράς της νάρκης, όπως αποτυπώνεται σε στρατιωτικό εγχειρίδιο.

Παρατηρώντας προσεκτικά το βίντεο, εντοπίζουμε καρέ στα οποία διακρίνονται ένας προσαρμοστής Μ1 και ένας πυροδοτικός μηχανισμός Μ603, αμφότεροι τεχνολογίας Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Συγκεκριμένα, στο όγδοο δευτερόλεπτο, ο εκφωνητής περιεργάζεται έναν προσαρμοστή Μ1 που, όπως διαβάζουμε σε σχετικό εγχειρίδιο, χρησιμοποιείται σε αντιαρματικές νάρκες. Περιέχει φορτίο ανάφλεξης, ενώ η σπειροειδής του κατασκευή του επιτρέπει να εφαρμόζει σε συσκευές πυροδότησης (όπως οι νάρκες που αναφέραμε παραπάνω).

Στη συνέχεια, στο 15ο δευτερόλεπτο, ο εικονολήπτης κρατάει στο χέρι του ένα πυροδοτικό μηχανισμό τύπου Μ603, ενώ στο 30ο δευτερόλεπτο μπορούμε να διακρίνουμε και την κάτοψή του για να επιβεβαιώσουμε ότι πράγματι πρόκειται για το συγκεκριμένο μοντέλο.

O αμερικανικής κατασκευής Μ603 προορίζεται για τις αντιαρματικές νάρκες Μ7Α2, Μ15 (εδώ, εδώ) και τη χημική νάρκη Μ23. Προκειμένου να πυροδοτηθεί ο Μ603 απαιτείται ελάχιστη δύναμη φορτίου 140 λίβρες, δηλαδή κάτι παραπάνω από 63 κιλά, ενώ όταν προσαρμόζεται στην αντιαρματική νάρκη Μ15, τότε το ελάχιστο φορτίο αυξάνεται στις 350 λίβρες, δηλαδή περίπου στα 159 κιλά. 

Για να κατανοήσουμε πώς ακριβώς λειτουργεί ο μηχανισμός και ποιο ρόλο παίζουν τα μεταλλικά δοχεία (οι “κονσέρβες”) που βλέπουμε στο φόντο του υπό εξέταση οπτικοακουστικού υλικού, παρακολουθήσαμε εκπαιδευτικό βίντεο πάνω στα συστατικά μέρη και στον τρόπο λειτουργίας των ναρκών. Στο χρονικό σημείο 3:18, ο εκφωνητής εξηγεί ότι τα μεταλλικά αυτά δοχεία αποτελούν εργοστασιακή συσκευασία για την ασφαλή μεταφορά των πυροδοτικών μηχανισμών (εν προκειμένω, του Μ603), αφού, όπως επισημαίνει στο 11:30, εντός αυτών υπάρχει σπογγώδες χαρτί τους προστατεύει. 

Παρακάτω συνθέσαμε αποσπάσματα από το βίντεο:

Η παραπάνω πληροφορία επιβεβαιώνεται και από γράφημα, το οποίο μαρτυρά ότι ο M603 μεταφέρεται σε μεταλλικά δοχεία, όπως οι “κονσέρβες” που είδαμε προηγουμένως. 

Επομένως, γίνεται προφανές ότι τα εικονιζόμενα μεταλλικά δοχεία δεν είναι παγιδευμένες κονσέρβες τροφίμων, όπως διαμοιράζεται, αφού από κατασκευής τους προορίζονται για τη μεταφορά και προστασία των πυροδοτικών μηχανισμών που βρίσκονται εντός αυτών.

Όπως είδαμε, ο ισχυρισμός συμπληρωματικά αναφέρει πως πέθαναν τέσσερις Παλαιστίνιοι όταν αποπειράθηκαν να ανοίξουν τις “κονσέρβες”. Με τις διαθέσιμες πληροφορίες, κάτι τέτοιο μοιάζει αδύνατο. Όπως επεξηγείται στο απόσπασμα παρακάτω, ο Μ603 πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή, καθώς μπορεί να πυροδοτηθεί. Κατά την τοποθέτησή του στη νάρκη, πρέπει να μεταφέρεται, βάσει πρωτοκόλλου, με δύο δάχτυλα, ώστε αν πυροδοτηθεί το χειρότερο δυνατό σενάριο είναι η απώλεια των δύο αυτών δαχτύλων. Συνεπώς, καταλαβαίνουμε ότι η ισχύς της έκρηξης δεν είναι μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή κάποιου.

Αναλυτικά:

Συμπέρασμα

Έχοντας κατά νου τα ανωτέρω, ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Έχοντας βρει εκτενέστερη εκδοχή του εξεταζόμενου βίντεο, παρατηρούμε ότι οι κονσέρβες αναγράφουν τη φράση “Fuze Mine”, που σημαίνει “πυροδοτικός μηχανισμός νάρκης”. Στο βίντεο αρχικά απεικονίζεται ένας προσαρμοστής Μ1, ο οποίος χρησιμοποιείται σε αντιαρματικές νάρκες, ενώ στη συνέχεια φαίνεται και ένας πυροδοτικός μηχανισμός Μ603, που χρησιμοποιείται στις αντιαρματικές νάρκες Μ15, Μ7Α2 και τη χημική νάρκη Μ23. Οι κονσέρβες που φαίνονται στο βίντεο δεν είναι παγιδευμένες. Όπως διαβάζουμε σε στρατιωτικό εγχειρίδιο, προορίζονται για τη μεταφορά και την προστασία του πυροδοτικού μηχανισμού που βρίσκεται εντός αυτών. Επιπλέον, σε εκπαιδευτικό βίντεο εξηγείται ότι τα μεταλλικά δοχεία (κονσέρβες) περιέχουν σπογγώδες χαρτί που προστατεύει το περιεχόμενο (Μ603) κατά τη μεταφορά. Τέλος, για να πυροδοτηθεί ο Μ603 απαιτείται ελάχιστο φορτίο 63 κιλών, ενώ ακόμα κι αν συμβεί αυτό, είναι αδύνατο να σκοτώσει, παρά μόνο να τραυματίσει ελαφρά και να προκαλέσει την απώλεια δαχτύλων, εάν βρίσκεται εντός της παλάμης.