Το BBC ουδέποτε χαρακτήρισε τον Ζαλούζνι ως «επόμενο Πρόεδρο της Ουκρανίας»

Δημοσιεύματα και αναρτήσεις στα κοινωνικά αναπαράγουν τον ισχυρισμό πως το BBC χαρακτήρισε τον Βάλερι Ζαλούζνι ως τον επόμενο Πρόεδρο της Ουκρανίας. Ο Ζαλούζνι είναι Ουκρανός στρατηγός και νυν διπλωμάτης της Ουκρανίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αποπέμφθηκε από τη θέση του αρχιστράτηγου στις 8 Φεβρουαρίου 2024, εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ αυτού και του Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Προς επίρρωση του ισχυρισμού κυκλοφορεί ένα στιγμιότυπο οθόνης που υποτίθεται πως προέρχεται από ρεπορτάζ του BBC, στο οποίο παρουσιάζεται ο Ζαλούζνι με την ακόλουθη περιγραφή στο κάτω μέρος της οθόνης:

«Ο επόμενος Πρόεδρος της Ουκρανίας»

Αναπαραγωγές σε ιστοσελίδες: bankingnews.gr, karditsastakra.com, makeleio.gr, romios.gr

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει 

Αρχικά προβήκαμε σε αντίστροφη αναζήτηση εικόνας με σκοπό τον εντοπισμό του υποτιθέμενου δημοσιεύματος/ρεπορτάζ από το BBC. Ωστόσο, πέρα από άσχετα δημοσιεύματα και αναρτήσεις (εδώ κι εδώ) δεν βρέθηκε τίποτε σχετικό δημοσιευμένο από το BBC. Η εικόνα με τον Ζαλούζνι και τον ισχυρισμό εμφανίζεται σε πληθώρα ρωσικών καναλιών στο Telegram αμφιβόλου αξιοπιστίας (εδώ). 

Η φωτογραφία που χρησιμοποιείται έχει παρθεί πιθανότατα από το προφίλ του Ουκρανού στρατηγού στο Telegram, όπου δημοσιεύθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2024. 

Την εικόνα με τον ισχυρισμό αναπαρήγαγε και προφίλ στο X ονόματι Lord Bebo, γνωστό για τη συχνή διάδοση παραπληροφόρησης. Άρθρα κατάρριψης ισχυρισμών που διέδωσε το εν λόγω προφίλ μπορείτε να βρείτε εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ.

Κάτω από τη λεζάντα που φαίνεται να χαρακτηρίζει τον Ζαλούζνι ως τον επόμενο Πρόεδρο της Ουκρανίας, δηλαδή διάδοχο του Ζελένσκι, διαβάζουμε:

Ο Zaluzhnyi αποφασισμένος για τις εκλογές κατά τη διάρκεια του πολέμου

Αναζητώντας αυτή τη φράση οδηγούμαστε σε δημοσίευμα του BBC της 1η Απριλίου 2025, που αναφέρει:

Φήμες για εκλογές στην Ουκρανία – Μήπως ο Ζελένσκι σκέφτεται να κάνει εκλογές το καλοκαίρι;

Άλλο άρθρο, στο οποίο οδηγούμαστε από το The New Voice of Ukraine αυτή τη φορά, παραθέτει δηλώσεις του Ζαλούζνι στις 31 Μαρτίου 2025 που αρνείται να σχολιάσει πιθανή υποψηφιότητά του στις εκλογές. 

«Η απάντησή μου σε αυτό δεν έχει αλλάξει. Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος, πρέπει όλοι να δουλέψουμε για να σώσουμε τη χώρα και όχι να σκεφτόμαστε τις εκλογές».

Ακολούθως, επισκεπτόμενοι την επίσημη ιστοσελίδα του BBC και τη σελίδα του σε κοινωνικά δίκτυα, δεν εμφανίζεται καμία τέτοια αναφορά. 

Όπως φαίνεται, η διαμοιραζόμενη εικόνα του ισχυρισμού αποτελεί προσπάθεια αντιγραφής του πώς παρουσιάζεται ένα ρεπορτάζ στο κανάλι BBC News. Βρίσκοντας σχετικά δελτία (εδώ κι εδώ) από το γνωστό βρετανικό κανάλι, προχωρήσαμε σε σύγκριση των δύο εικόνων. 

Αποστείλαμε σχετικό ερώτημα στον ειδησεογραφικό οργανισμό BBC για να διαλευκάνουμε εάν ουδέποτε υπήρξε τέτοια αναφορά – χαρακτηρισμός. Η απάντηση που λάβαμε ήταν σαφής:

«Πρόκειται για ένα ψεύτικο στιγμιότυπο οθόνης και όχι για το BBC News».

Επομένως, η σύνθεση της εικόνας έγινε ως εξής: αρχικά ελήφθη η αυθεντική φωτογραφία του Ζαλούζνι από το προφίλ του στο Telegram και έπειτα προστέθηκαν ψηφιακά τα πλαίσια που εμφανίζονται στα δελτία ειδήσεων του BBC, δημιουργώντας μία απομίμηση – προσομοίωση. Στη λεζάντα, κάτω από το όνομά του, προστέθηκε η πρόταση με την οποία χαρακτηρίζεται ως επόμενος Πρόεδρος της Ουκρανίας.

Είναι κρίσιμο να αναφερθεί πως δεν είναι η πρώτη φορά που περιεχόμενο μεγάλων ειδησεογραφικών μέσων τροποποιείται και χρησιμοποιείται από τρίτους για την παρουσίαση ψευδών ισχυρισμών (παραδείγματα με το BBC εδώ, εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ), (παραδείγματα με άλλα μέσα εδώ, εδώ κι εδώ). Τέλος, τον ισχυρισμό κατέρριψαν ιστοσελίδες ελέγχου γεγονότων στο εξωτερικό (εδώ, εδώ κι εδώ). 

Συμπέρασμα 

Ο ισχυρισμός είναι ψευδής και η εικόνα που διαμοιράζεται ως απόδειξη αυτού αποτελεί προϊόν ψηφιακής επεξεργασίας. Το BBC μας επιβεβαίωσε ότι ουδέποτε μετέδωσε κάποια είδηση σχετική με τον Βάλερι Ζαλούζνι αποκαλώντας τον ως επόμενο Πρόεδρο της Ουκρανίας. Αναζήτηση στην ιστοσελίδα του δεν απέφερε σχετικό αποτέλεσμα. Πηγή του ισχυρισμού είναι ρωσικά κανάλια αμφιβόλου αξιοπιστίας στο Telegram και αντίστοιχα προφίλ στο X.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1.https://www.stopfake.org/en/fake-bbc-labels-valerii-zaluzhnyi-next-president-of-ukraine/
2.https://www.bbc.com/news/articles/cp8je3l5n1wo
3.https://english.nv.ua/nation/no-politics-during-war-zaluzhnyi-dismisses-election-speculation-50502188.html
4.https://voxukraine.org/fejk-bbc-nazvalo-valeriya-zaluzhnogo-nastupnym-prezydentom-ukrayiny
5.https://gwaramedia.com/fejk-vvs-news-v-efiri-priznachilo-zaluzhnogo-nastupnim-prezidentom-ukra%D1%97ni/
6.https://archive.org/details/BBCNEWS_20250226_053000_Business_Today/start/180/end/240
7.https://www.bbc.com/