Ψευδοεπιστημονικές αναφορές για τον ρόλο των T λεμφοκυττάρων στον εμβολιασμό της COVID-19

Μεγάλη αναπαραγωγή στο Facebook γνώρισε ανάρτηση, σύμφωνα με την οποία, ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 παράγει CD8+ λεμφοκύτταρα, που προκαλούν ανοσοκαταστολή. Ωστόσο, ο ισχυρισμός είναι λανθασμένος.

Παρακάτω μπορούμε να διαβάσουμε την επίμαχη ανάρτηση του ιατρού Δημήτρη Γάκη:

Σύμφωνα με την ανάρτηση:

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΠΛΗΡΩΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΕΝΟΙ ΝΟΣΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ;
#Είναι αλήθεια ότι αυτή η απορία σας , με δυσκόλεψε αρκετά.
#Προσέτρεξα πρώτα στα αποκαλυφθέντα έγγραφα της Pfizer. Στις προκλινικές μελέτες σε πειραματόζωα περιγράφεται ότι με το εμβόλιο αυξάνονται και τα CD4+ και τα CD8+ λεμφοκύτταρα!
#Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι αυξάνουν τα «δραστικά» (CD4+) αλλά και τα κατασταλτικά (CD8+) λεμφοκύτταρα. Τα κατασταλτικά λεμφοκύτταρα επάγουν καταστολή της ανοσολογικής αντίδρασης έναντι του εισβολέως (ιού).
#Όταν «ξεθυμαίνει» η ανοσία (πέσουν τα CD4+) και παραμείνουν ψηλά τα CD8+ λεμφοκύτταρα έχουμε ανοσοκαταστολή .
#Αυτό συμβαίνει ιδίως μετά επανειλημμένες δόσεις (πχ τρίτη δόση, μετά 2-3 μήνες).
#Είναι γνωστό φαινόμενο στην ανοσολογία (πχ διαδικασία απευαισθητοποίησης σε αλλεργίες). Τότε εμφανίζονται οι ιογενείς λοιμώξεις, είτε ενδογενείς (πχ Έρπητας Ζωστήρας), είτε εξωγενείς όπως η Όμικρον.
#Και βέβαια, αυτό το φαινόμενο είναι πιο έντονο στους ηλικιωμένους.

Τι ισχύει

Η εξεταζόμενη ανάρτηση ξεκινάει αναφέροντας ως δεδομένο ότι οι εμβολιασμένοι κατά της COVID-19, νοσούν περισσότερο από την εν λόγω ασθένεια σε σχέση με τους ανεμβολίαστους. Ο κ. Γάκης είχε υποστηρίξει την ίδια θέση σε σειρά προηγούμενων αναρτήσεών του, επικαλούμενος άλλες αναρτήσεις του καρδιολόγου Κωνσταντίνου Αρβανίτη.

Ωστόσο, όπως έχουμε εξηγήσει μέσα από σειρά προηγούμενων άρθρων μας, οι εν λόγω απόψεις του κ. Αρβανίτη βασίζονται σε πρόχειρη επεξεργασία και διαστρέβλωση δεδομένων από βρετανικούς θεσμούς υγείας, πρακτική που έχουν καταδικάσει και οι ίδιοι οι θεσμοί. Στον αντίποδα, όλες οι έγκριτες μελέτες που έχουν διεξαχθεί από σειρά ερευνητικών ομάδων και θεσμών υγείας διεθνώς, έχουν επαληθεύσει ότι ο εμβολιασμός προσφέρει σημαντική προστασία από την COVID-19, και ειδικά για την αποτροπή βαριάς νόσησης.

Στη συνέχεια, η ανάρτηση κάνει λόγο για έρευνα σε «αποκαλυφθέντα» έγγραφα της Pfizer, από όπου παρατίθεται το εύρημα ότι ο εμβολιασμός παράγει δύο τύπους λεμφοκυττάρων, τους CD4+ και CD8+. Σε προηγούμενο άρθρο μας είχαμε εξηγήσει ότι τα εν λόγω έγγραφα είχαν εξεταστεί ενδελεχώς από αρμόδιους θεσμούς υγείας κατά την διαδικασία έγκρισης του αντίστοιχου εμβολίου, και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είχαν αρχίσει να δημοσιεύονται πλήρως λίγους μήνες μετά την έγκριση.

Ήδη λίγες μέρες μετά την έγκριση του εμβολίου, τον Δεκέμβριο του 2020, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων είχε δημοσιεύσει μια σχετική ανασκόπηση 140 σελίδων, που συνόψιζε και επεξηγούσε κάθε σκέλος των πειραματικών, μη κλινικών και κλινικών δεδομένων του εμβολίου. Σε αυτό το έγγραφο, μεταξύ άλλων περιγράφονταν μελέτες της Pfizer που τεκμηρίωναν ότι ο εμβολιασμός παρήγαγε τους δύο αναφερόμενους τύπους λεμφοκυττάρων, τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους (σελ. 43 και 67). Το εν λόγω εύρημα είχε προδημοσιευτεί από την Pfizer ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2020, και λίγους μήνες μετά είχε δημοσιευτεί και σε επιστημονικό περιοδικό.

Η ανάρτηση έπειτα περιγράφει τα CD4+ λεμφοκύτταρα ως «δραστικά» ενώ τα CD8+ ως «κατασταλτικά», ωστόσο, αυτή η περιγραφή είναι προβληματική. Η καθιερωμένη ονομασία των CD4+ είναι «βοηθητικά Τ κύτταρα», ενώ των CD8+ είναι «κυτταροτοξικά Τ κύτταρα». Τα CD4+ βοηθούν το υπόλοιπο ανοσοποιητικό σύστημα να κινητοποιηθεί όταν προκύψει κάποιος σχετικός κίνδυνος, ενώ τα CD8+ αναλαμβάνουν να καταστρέψουν επικίνδυνα κύτταρα, όπως για παράδειγμα καρκινικά ή μολυσμένα με κάποιο μικρόβιο.

Έτσι, η αναφορά της ανάρτησης ότι τα CD8+ «επάγουν καταστολή της ανοσολογικής αντίδρασης έναντι του ιού» είναι λανθασμένη, και αυτόν τον ρόλο αναλαμβάνει ένα άλλο είδος Τ κυττάρων που ονομάζονται «ρυθμιστικά», καθώς και μια σειρά άλλων μηχανισμών του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αυτό που ισχύει από την περιγραφή της ανάρτησης, είναι ότι τα CD4+ είναι σημαντικά και για την ορθή λειτουργία των CD8+, και έτσι η καταγραφή περισσότερων CD8+ από CD4+ κυττάρων έχει συνδεθεί με δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και διάφορα σχετικά προβλήματα υγείας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο ιός HIV, που μολύνει τα CD4+, μειώνει τον πληθυσμό τους και προκαλεί AIDS.

Ωστόσο, είναι αβάσιμη η πλαισίωση της ανάρτησης, κατά την οποία κάθε παραγωγή νέων Τ κυττάρων είναι αναπόφευκτο να οδηγήσει σε πληθυσμιακή υστέρηση των CD4+ έναντι των CD8+, και κατ’ επέκταση, σε σχετικά προβλήματα υγείας. Ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει ασταμάτητα τεράστιες ποσότητες Τ κυττάρων για την διαχείριση των αμέτρητων αντιγόνων με τα οποία έρχεται σε επαφή καθημερινά, χωρίς, κατά κανόνα, να αντιμετωπίζει κάποιο σχετικό πρόβλημα. [πηγή]

Χαρακτηριστικά, αρκετά καθιερωμένα εμβόλια παράγουν Τ κύτταρα και δεν έχει τεκμηριωθεί η εμφάνιση κανενός σχετικού προβλήματος υγείας. Αντίστοιχα και στην περίπτωση του εμβολιασμού κατά της COVID-19, σε σειρά μελετών δεν έχει καταγραφεί κανένα πρόβλημα υγείας λόγω των Τ κυττάρων, ενώ αντίθετα, έχει τεκμηριωθεί η σπουδαιότητά τους στην πολύπλευρη προφύλαξη από την COVID-19.

Ενώ η ανάρτηση αναφέρει ορθά ότι η πληθυσμιακή υστέρηση των CD4+ έναντι των CD8+ κυττάρων εμφανίζεται συχνότερα στους ηλικιωμένους, πρόκειται για γενικευμένο πρόβλημα κάποιων γερασμένων ανοσοποιητικών συστημάτων, χωρίς να έχει τεκμηριωθεί σχέση αυτού του φαινομένου με οποιοδήποτε εμβόλιο.

Παρομοίως, δεν έχουν στοιχειοθετηθεί ανοσολογικά προβλήματα λόγω του εμβολιασμού κατά της COVID-19 σε ασθενείς με φλεγμονώδεις παθήσεις ή ανοσοκαστολή. Επίσης, δεν υπάρχει καμιά τεκμηρίωση για την αναφορά ότι «σχετικά προβλήματα εμφανίζονται μετά από επανειλημμένες δόσεις εμβολιασμού», ενώ αντίθετα, έχει βρεθεί ότι η χορήγηση αναμνηστικής δόσης αναβαθμίζει την προστασία απέναντι στην COVID-19, και μπορεί να αποβεί σωτήρια για τους ανοσοκατεσταλμένους.

Έπειτα, η ανάρτηση ισχυρίζεται ότι το επίμαχο φαινόμενο πληθυσμιακής υστέρησης των CD4+, παίζει κεντρικό ρόλο στην απευαισθητοποίηση απέναντι στις αλλεργίες, καθώς και στην εμφάνιση λοιμώξεων, είτε ενδογενών (αναφέρεται ο έρπης ζωστήρας) είτε εξωγενών (αναφέρεται η COVID-19).

Και πάλι όμως πρόκειται για διαστρέβλωση των επιστημονικών δεδομένων. Η αλλεργική ανοσοθεραπεία αφορά μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των Τ κυττάρων, αλλά δεν προκύπτει σύνδεση με το επίμαχο φαινόμενο πληθυσμιακής υστέρησης. Έπειτα, η ενεργοποίηση του έρπη ζωστήρα θεωρείται ότι οφείλεται πρωτίστως στην εξασθένιση των Τ κυττάρων που τον κρατούν σε καταστολή, αλλά και πάλι το επίμαχο φαινόμενο είναι άσχετο. Τέλος, ενώ το φαινόμενο αυτό μπορεί να εμπλακεί σε παθήσεις ανοσοκαταστολής που διευκολύνουν τις λοιμώξεις, η COVID-19 εύκολα αναπτύσεται και σε άτομα με απόλυτα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, καθώς ο ιός είναι ιδιαίτερα μολυσματικός και έχει εξελιχθεί ώστε να διαφεύγει των γενικών μέτρων προστασίας του ανοσοποιητικού.

Κλείνοντας, είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι ενώ η αντίδραση του ανοσοποιητικού στον εμβολιασμό της COVID-19 είναι σχεδόν πάντα ασφαλής και μετέπειτα επιτρέπει την βέλτιστη διαχείριση της νόσου, η ίδια η νόσος συχνά οδηγεί ένα ανεμβολίαστο ανοσοποιητικό σύστημα σε γενικευμένες και ισχυρές φλεγμονώδεις αντιδράσεις, που προκαλούν τόσο άμεση όσο και χρόνια ζημιά στον οργανισμό. Έτσι, και μόνο η ήπια νόσος μπορεί να προκαλέσει αποδιοργάνωση του ανοσοποιητικού συστήματος για τουλάχιστον 8 μήνες, οδηγώντας μεταξύ άλλων στην εκδήλωση αυτοάνοσων παθήσεων. Τα εν λόγω προβλήματα αφορούν και τα Τ κύτταρα, καθώς ο ιός μπορεί να τα μολύνει, να πυροδοτήσει επιθέσεις τους κατά οργάνων του σώματος, και να αποτρέψει την ορθή λειτουργία τους σε βάθος μηνών.

Συμπέρασμα

Δεν αληθεύει ο ισχυρισμός ότι τα CD8+ λεμφοκύτταρα που παράγει ο εμβολιασμός κατά της COVID-19, προκαλούν ανοσοκαταστολή. Τα CD8+ αναλαμβάνουν μόνο να καταστρέψουν επικίνδυνα κύτταρα, όπως καρκινικά ή μολυσμένα με κάποιο μικρόβιο. Ενώ το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αναπτύξει προβλήματα σε ένα ειδικό σενάριο όπου τα CD4+ είναι λιγότερα από τα CD8+, το φαινόμενο αυτό δεν έχει συνδεθεί με κανένα εμβόλιο, αλλά αποτελεί γενικευμένο πρόβλημα που μπορεί να εμφανιστεί σε ορισμένα ανοσοποιητικά, όπως των γερασμένων ατόμων. Το ανοσοποιητικό του κάθε ατόμου φτιάχνει διαρκώς τεράστιες ποσότητες Τ κυττάρων, χωρίς να υπάρχει, κατά κανόνα, κάποιο σχετικό πρόβλημα. Στην περίπτωση των εμβολίων της COVID-19, η παραγωγή των εν λόγω κυττάρων έχει συνδεθεί μόνο με προστασία έναντι της νόσου.