Βίντεο ΔΕΝ δείχνει επίθεση του Ισραήλ με βόμβες φωσφόρου στη Γάζα αλλά ρωσική επίθεση στο Ντονμπάς

Κατά την πέμπτη ημέρα της σύγκρουσης μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ (11 Οκτωβρίου 2023), αναφορές από διεθνή μέσα χαρτογραφούν τις εξελίξεις στην περιοχή, τις αντεπιθέσεις του Ισραήλ και καταγράφουν τις δηλώσεις αμφότερων μερών. Εχθές, είδαμε ένα βίντεο να αναπαράγεται στα κοινωνικά δίκτυα συνοδευόμενο από τον ισχυρισμό χρηστών πως «η ισραηλινή αεροπορία ρίχνει βόμβες λευκού φωσφόρου στη Γάζα». Ωστόσο, το βίντεο αυτό δεν είναι από τη Γάζα και δεν σχετίζεται με τα πρόσφατα γεγονότα. Ας εξετάσουμε τι ισχύει.

Παραδείγματα αναρτήσεων:

Το εξεταζόμενο βίντεο:

Τι ισχύει

Προκειμένου να επιβεβαιώσουμε τα παραπάνω προχωρήσαμε σε αντίστροφη αναζήτηση εικόνας και εντοπίσαμε το επίμαχο βίντεο αναρτημένο ήδη από τις 11 Μαρτίου 2023 στο X (πρώην Twitter) και σε δημοσίευμα του ιταλικού τηλεοπτικού δικτύου RAI News, με τίτλο “Βίντεο Ουκρανού στρατιώτη υπό τον ρωσικό βομβαρδισμό στην Vuhledar με βόμβες φωσφόρου” (Il video del soldato ucraino sotto il bombardamento russo a Vuhledar con ordigni al fosforo).

Ακόμη, βρήκαμε στιγμιότυπα οθόνης του υλικού σε δημοσίευμα του ουκρανικού ιστότοπου Obozrevatel στις 13 Μαρτίου 2023, στο κανάλι της βρετανικής Telegraph στο YouTube την ίδια ημέρα καθώς και σε διάφορα ακόμη μέσα. Τα δημοσιεύματα κάνουν λόγο για «χρήση εμπρηστικών πυρομαχικών που έπεσαν βροχή στην πόλη Vuhledar της Ουκρανίας», ενώ κάποια αναφέρονται συντόμως στις βάρβαρες επιπτώσεις που έχουν οι βόμβες φωσφόρου στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα παραπάνω στοιχεία τοποθετούν με σιγουριά το συμβάν στην πόλη Vuhledar (Ugledar) του Ντονμπάς στην Ουκρανία, στην οποία εκτυλίσσονται μάχες από την αρχή του πολέμου έως και σήμερα.

Αξίζει πάντως να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, «Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία διαθέτουν εμπρηστικά όπλα και τα έχουν χρησιμοποιήσει σε συγκρούσεις».

Βέβαια, παρότι ο λευκός φώσφορος δεν εμπίπτει στην κατηγορία των χημικών όπλων, και δεν προβλέπεται η καθολική απαγόρευση της χρήσης του από διεθνείς συνθήκες, υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς. Συγκεκριμένα, το πρωτόκολλο 3 της Σύμβασης Ορισμένων Συμβατικών Όπλων των Ηνωμένων Εθνών ορίζει ως εμπρηστικό όπλο «κάθε όπλο ή πυρομαχικό που έχει σχεδιαστεί κυρίως για να πυρπολεί αντικείμενα ή να προκαλεί εγκαύματα σε άτομα μέσω της δράσης φλόγας, θερμότητας ή συνδυασμού τους, που παράγεται από μια χημική αντίδραση μιας ουσίας που διανέμεται στον στόχο».

Από τη στιγμή που ο λευκός φώσφορος χαρακτηρίζεται ως εμπρηστικό όπλο, η χρήση του πρέπει να περιορίζεται μόνο σε πεδία μάχης, δηλαδή σε περιοχές χωρίς άμαχο πληθυσμό. Οι βόμβες φωσφόρου χρησιμοποιούνται ευρέως για τη δημιουργία προπετασμάτων καπνού, αφού αποτελούνται από μίγμα καουτσούκ και λευκού φωσφόρου, το οποίο αντιδρά με το οξυγόνο και αναφλέγεται ακαριαία, παράγοντας λευκό πυκνό καπνό. 

Αναφορικά με την χρήση του λευκού φωσφόρου, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναγράφει πως:

Ο λευκός φώσφορος μπορεί να κάψει τους ανθρώπους μέχρι το κόκκαλο, να σιγοκαίει μέσα στο σώμα και να αναφλέγεται όταν αφαιρούνται οι επίδεσμοι. Τοξικός για τον άνθρωπο, ο λευκός φώσφορος μπορεί να εισχωρήσει στην κυκλοφορία του αίματος μέσω του δέρματος, δηλητηριάζοντας τα νεφρά, το συκώτι και την καρδιά και προκαλώντας πολλαπλή ανεπάρκεια οργάνων. Οι άνθρωποι μπορεί να πεθάνουν απλά και μόνο από την εισπνοή λευκού φωσφόρου.

Ωστόσο, άλλα βίντεο που κυκλοφόρησαν στα κοινωνικά δίκτυα υποστήριξαν τη χρήση λευκού φωσφόρου στη Γάζα. Μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η Παλαιστίνη κατηγόρησε την Τρίτη, 10 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ πως χρησιμοποίησε εμπρηστικά όπλα φωσφόρου στους βομβαρδισμούς κατοικημένων περιοχών στη Λωρίδα της Γάζας. Το Ισραήλ έχει αντιμετωπίσει αυτή την κατηγορία και στο παρελθόν.

Συμπέρασμα

Το βίντεο χρονολογείται τον Μάρτιο του 2023 και τοποθετείται στην πόλη Vuhledar της Ουκρανίας έπειτα από φερόμενη επίθεση με βόμβες λευκού φωσφόρου από τη Ρωσία.