Παραπληροφόρηση για θανάτους εμβολιασμένων στο νησί της Καλύμνου

Σε ενημερωτικές ιστοσελίδες και ιστολόγια κυκλοφόρησε ο ισχυρισμός ότι, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, καταγράφηκαν στο νησί της Καλύμνου 284 αιφνίδιοι θάνατοι εμβολιασμένων πολιτών. Η εν λόγω δήλωση αποδίδεται στον αναπληρωτή καθηγητή Βιοχημείας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, κ. Κωνσταντίνο Πουλά ο οποίος, σύμφωνα με τα επίμαχα δημοσιεύματα, δήλωσε ότι το ποσοστό των θανάτων σημείωσε αύξηση της τάξης του 322% σε σύγκριση με το μέσο όρο της δεκαετίας. Ωστόσο, ο κ. Πουλάς αρνείται πως έκανε τις εν λόγω δηλώσεις ενώ ο υπό εξέταση ισχυρισμός είναι αναληθής. Ας δούμε τι ισχύει.

Παράδείγματα: iskra.gr, patratora.news, sportime.gr, trelogiannis.blogspot.com, patranews.gr

Τι ισχύει

Τον επίμαχο ισχυρισμό έσπευσε να διαψεύσει δια της επίσημης σελίδας του στο Facebook, ο Δήμος Καλυμνίων. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση καθίσταται σαφές ότι οι θάνατοι που σημειώθηκαν στο νησί της Καλύμνου ανέρχονταν στις 27 Αυγούστου του 2021 (σ.σ. δηλαδή σε διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών) σε 184. Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός που αποδίδεται στον κ. Πουλά ότι το πρώτο εξάμηνο του 2021 καταγράφηκαν 284 αιφνίδιοι θάνατοι εμβολιασμένων πολιτών είναι καταφανώς ψευδής.

Στο ίδιο πλαίσιο, και έχοντας θέσει ως συνθήκη ότι κατά την τελευταία δεκαετία σημειώνονται στην Κάλυμνο 88 θάνατοι ανά εξάμηνο, αναπαράγεται και ο ισχυρισμός ότι η αύξηση του ποσοστού των θανάτων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021 φτάνει το 322% πάνω από το μέσο όρο της δεκαετίας. Ωστόσο, αυτοί οι υπολογισμοί είναι λανθασμένοι. Με απλά λόγια, ακόμα κι αν είχαμε μεταβολή από 88 σε 284 θανάτους, η αύξηση που θα σημειωνόταν θα ήταν 222% και όχι 322%. Υπενθυμίζουμε, βέβαια, ότι οι θάνατοι μέχρι και την 27η Αυγούστου του 2021 στην Κάλυμνο ανέρχονταν στους 184.

Επιπλέον, επικοινωνήσαμε με τον κ. Πουλά ο οποίος μας ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος ουδέποτε έκανε τις υπό εξέταση δηλώσεις.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του δήμου Καλυμνίων, αρχική πηγή της υπό εξέταση συνέντευξης αποτέλεσε άρθρο της ιστοσελίδας Pronews, το οποίο δεν είναι πλέον διαθέσιμο, αλλά βρίσκεται αρχειοθετημένο εδώ. Σε δημόσια τοποθέτηση του για το θέμα και ειδικότερα σε σχόλιο κάτω από την προαναφερθείσα ανάρτηση, ο κ. Πουλάς καθιστά σαφές πως ο ίδιος αιτήθηκε την απόσυρση του εν λόγω δημοσιεύματος ξεκαθαρίζοντας μάλιστα πως οι επίμαχες δηλώσεις δεν έγιναν από εκείνον.

Υπερβάλλουσα θνητότητα των νέων στο Ισραήλ

Στα υπό εξέταση δημοσιεύματα εντοπίζεται επίσης αναφορά σε μια μελέτη δια της οποία ερευνήθηκε η υπερβάλλουσα θνησιμότητα στο Ισραήλ σε ηλικίες 20-49 ετών κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Προτού προχωρήσουμε με την ανάλυση αξίζει να σημειώσουμε ότι πρόκειται για μια μη-πειραματική μελέτη παρατήρησης στοιχείων που ελήφθησαν από τη Στατιστική Υπηρεσία του Ισραήλ. Η μελέτη δεν εντοπίζεται δημοσιευμένη σε κάποιο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό και ούτε είναι αξιολογημένη από ομότιμους. Αντιθέτως, εντοπίζεται αναρτημένη στο προσωπικό ιστολόγιο του οικονομολόγου, Dr. Steve Ohana. Η ενσωμάτωσή της στο υπό εξέταση άρθρο έγινε όπως θα δούμε και παρακάτω, προς επίρρωση του κεντρικού ισχυρισμού του άρθρου, ότι δηλαδή τα εμβόλια έναντι της COVID-19 προκαλούν αιφνίδιους θανάτους.

Εν συντομία, στη μελέτη του με τίτλο “Young adult mortality in Israel during the COVID-19 crisis”, ο Ohana παρατήρησε μια σύνδεση ανάμεσα στην αύξηση της θνησιμότητας των νέων 20-49 στο Ισραήλ και του εμβολιαστικού προγράμματος στη χώρα. Ως εκ τούτου, ο οικονομολόγος προτείνει στις αρχές να διακόψουν τον εμβολιασμό ώστε να εξετάσουν την θνησιμότητα στους νέους που ούτως ή άλλως “έχουν χαμηλό κίνδυνο θνησιμότητας από την COVID-19”.

Ωστόσο, η πλαισίωση που αποδίδει σχέση αιτίου αιτιατού ανάμεσα στο εμβόλιο και τους θανάτους βάσει της προαναφερθείσας μελέτης δεν επιβεβαιώνεται από την επιστημονική βιβλιογραφία.

Παρακάτω μπορούμε να δούμε τα δεδομένα θνησιμότητας σε ηλικίες 15-44 σε πραγματικές συνθήκες, από τα σχετικά ευρήματα της πρωτοβουλίας EuroMOMO στο Ισραήλ. Η EuroMOMO εκτιμά την υπερβάλλουσα θνησιμότητα ανά εβδομάδα, σε σχέση με περιόδους των περασμένων ετών που δεν παρατηρούνταν αυξημένη θνησιμότητα λόγω ενδημικών παραγόντων, όπως για παράδειγμα γρίπη ή κύματα καύσωνα. Τα δεδομένα δεν δείχνουν υπερβάλουσα θνητότητα στις ηλικίες 15-44 από την έναρξη των μαζικών εμβολιασμών για την COVID-19 μέχρι σήμερα.

Σε πρόσφατο αναλυτικό άρθρο μας σχετικά με τις πιο συχνές παρανοήσεις για τα εμβόλια της COVID-19, το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ, εξετάζουμε και το ζήτημα της αποτελεσματικότητας στο πλαίσιο πρόληψης θανάτου από τη νόσο.

Συμπέρασμα

Εν κατακλείδι, σύμφωνα με τα ανωτέρω, καθίσταται σαφές πως ο ισχυρισμός περί δηλώσεων του καθηγητή Βιοχημείας κ. Κωνσταντίνου Πουλά για 284 αιφνίδιους θανάτους εμβολιασμένων στη Κάλυμνο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021 είναι καθ’ολοκληρίαν ψευδής. Ο κ. Πουλάς δήλωσε ότι ουδέποτε έκανε τέτοια δήλωση ενώ σύμφωνα με το δήμο Καλυμνίων μέχρι και την 27 Αυγούστου του 2021, διάστημα που ξεπερνά τους έξι μήνες, το σύνολο των νεκρών στο νησί ανέρχονταν στους 184, όχι στους 284.