Παραλλαγή “Δέλτα”: Παραπλανητικοί ισχυρισμοί σχετικά με θανάτους εμβολιασμένων στο Ηνωμένο Βασίλειο

Σε ενημερωτικές ιστοσελίδες και ιστολόγια διαμοιράζεται ο ισχυρισμός ότι οι θάνατοι των εμβολιασμένων νοσούντων από τη παραλλαγή Δέλτα είναι διπλάσιοι από εκείνους των ανεμβολίαστων. Ωστόσο, ο εν λόγω ισχυρισμός είναι παραπλανητικός. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα: ploumistos.com, pronews.gr, makeleio.gr, sinomosiologos.blogspot.com, etolikomep.blogspot.com

Στα υπό εξέταση δημοσιεύματα διαβάζουμε τα εξής:

Πολλά ερωτήματα δημιουργούν τα νέα στοιχεία που δημοσίευσε η βρετανική κυβέρνηση πριν από λίγες ημέρες και αφορούν τη μετάλλαξη Δέλτα.

Ένα από τα κυριότερα αφηγήματα της ελληνικής κυβέρνησης και των «ειδικών» είναι πως η μετάλλαξη Δέλτα χτυπά τους ανεμβολίαστους, παρόλα αυτά τα στοιχεία που δημοσίευσε η βρετανική κυβέρνηση και αφορούν τις μολύνσεις με Δέλτα από 1 Φεβρουαρίου έως 29 Αυγούστου του 2021 μας δείχνουν ακριβώς το αντίθετο.

Συγκεκριμένα από τους 1.798 θανάτους ανθρώπων που είχαν μολυνθεί από τη μετάλλαξη Δέλτα μόλις οι 536 αφορούν ανεμβολίαστους, αντιθέτως οι 1.233 αφορούν εμβολιασμένους (είτε πλήρως, είτε με μια δόση), ενώ 29 θάνατοι δεν έχει αποσαφηνιστεί εάν αφορούν εμβολιασμένους ή όχι.

Οι 1.091 από τους 1.233 θανάτους έχουν καταγραφεί σε πλήρως εμβολιασμένους πολίτες, ενώ οι υπόλοιποι 142 έχουν καταγραφεί σε εμβολιασμένους με μια δόση.

Παράλληλα και η θνητότητα στους ανεμβολίαστους είναι αρκετά χαμηλότερη, καθώς σε 219.719 θετικά τεστ έχουν καταγραφεί 536 θάνατοι (θνητότητα 0,24%). Ενώ στους εμβολιασμένους σε 222.693 θετικά τεστ έχουν καταγραφεί 1.233 θάνατοι (0,55%). Να σημειώσουμε εδώ πως η θνητότητα τόσο στους εμβολιασμένους, όσο και στους ανεμβολίαστους είναι χαμηλή.

Τον υπό εξέταση ισχυρισμό αναπαρήγαγε και ο γιατρός Κωνσταντίνος Αρβανίτης μέσω ανάρτησης του στο Facebook.

Τι ισχύει

Αρχικά, τα στοιχεία που παρουσιάζονται στο επίμαχο δημοσίευμα αντλούνται από την 22η κατά σειρά έκθεση της υγειονομικής αρχής Public Health England. Σε αυτή, περιλαμβάνονται δεδομένα από την επιδημιολογική επιτήρηση των παραλλαγών ειδικού ενδιαφέροντος (VOC) και των παραλλαγών υπό διερεύνηση (VUI) του κορωνοϊού SARS-CoV-2 στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Παρότι τα νούμερα της προαναφερθείσας έκθεσης μεταφέρονται αυτούσια στα υπό εξέταση δημοσιεύματα, ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται και τα συμπεράσματα που αντλούνται αποτελούν διαστρέβλωση των δεδομένων. Σε αυτό το σημείο είναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως δεν είναι η πρώτη φορά που τα ευρήματα της PHE παρουσιάζονται επιλεκτικά από ελληνικά δημοσιεύματα. Τέτοιου είδους διαστρεβλώσεις των σχετικών στοιχείων έχουμε αναλύσει σε προηγούμενα άρθρα μας τα οποία μπορείτε να βρείτε εδώ και εδώ.

Σύμφωνα με την έκθεση, από 1η Φεβρουαρίου έως 29η Αυγούστου του 2021 σημειώθηκαν συνολικά 1,091 θάνατοι πλήρως εμβολιασμένων και 536 θάνατοι ανεμβολίαστων πολιτών που νόσησαν με τη παραλλαγή “Δέλτα”, η οποία είναι η επικρατέστερη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπλέον, 126 ήταν εκείνοι που νόσησαν με τη “Δέλτα” και κατέληξαν έχοντας κάνει μια δόση του εμβολίου.

Με βάση αυτά τα νούμερα, τα υπό εξέταση δημοσιεύματα αναφέρουν πως:

Η θνητότητα στους ανεμβολίαστους είναι αρκετά χαμηλότερη, καθώς σε 219.719 θετικά τεστ έχουν καταγραφεί 536 θάνατοι (θνητότητα 0,24%). Ενώ στους εμβολιασμένους σε 222.693 θετικά τεστ έχουν καταγραφεί 1.233 θάνατοι (0,55%).

Αρχικά, το σύνολο των 222,693 θετικών τεστ σε εμβολιασμένους που χρησιμοποιείται για να υπολογιστεί το ποσοστό θνητότητας είναι πλήρως εσφαλμένο. Αυτό το νούμερο προκύπτει από το άθροισμα όσων βρέθηκαν θετικοί σε διάστημα μικρότερο από 21 ημέρες, όσους βρέθηκαν θετικοί στις 21 ημέρες ή αργότερα και όσους βρέθηκαν θετικοί 14 ημέρες μετά τον πλήρη εμβολιασμό τους.

Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, σχετικά με τους εμβολιασμούς, καθίσταται σαφές πως η Μεγάλη Βρετανία είναι μια χώρα με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.

Όσον αφορά τις ημερομηνίες που συμπίπτουν με τη δημοσίευση της 22ης αναφοράς του PHE, βλέπουμε ότι έως και την 29η Αυγούστου του 2021, το 80.0% του ενήλικου πληθυσμού στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν πλήρως εμβολιασμένο ενώ το 88.8% είχε λάβει τουλάχιστον μια δόση του εμβολίου έναντι της COVID-19. [πηγή]

Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα από τις εβδομαδιαίες αναφορές του PHE μέχρι και τη δημοσίευση του παρόντος άρθρου, συγκεκριμένα έως και τις 12 Σεπτεμβρίου του 2021, το 82.5% του ενήλικου πληθυσμού στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν πλήρως εμβολιασμένο ενώ το 89.2% είχε λάβει τουλάχιστον μια δόση του εμβολίου έναντι της COVID-19. [πηγή]

Στο παραπάνω γράφημα βλέπουμε ότι, στην ηλικιακή ομάδα των 50 και άνω, έχουν καταγραφεί 1,054 θάνατοι πλήρως εμβολιασμένων και 437 θάνατοι ανεμβολίαστων. Ωστόσο τα υπό εξέταση δημοσιεύματα δεν αναφέρουν ότι μέχρι και την 29η Αυγούστου του 2021, το ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων πολιτών που ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 50 και άνω στο Ηνωμένο Βασίλειο ανερχόταν στο 94.6%. [πηγή]

Η καθηγήτρια Lucy D’Agostino McGowan έχει εξηγήσει παραστατικά τη σπουδαιότητα της σωστής σύγκρισης μεταξύ ποσοστών εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων ατόμων που έχουν νοσήσει με ένα υποθετικό παράδειγμα. Στο παράδειγμα έχουμε ένα δείγμα πληθυσμού 20 ατόμων όπου οι 18, δηλαδή το 90%, είναι εμβολιασμένοι, και οι 2, δηλαδή το 10%, είναι ανεμβολίαστοι. Από αυτά τα 20 άτομα νοσούν τα 4 και από αυτά τα 4 άτομα, 2 είναι εμβολιασμένα και 2 ανεμβολίαστα. Παρότι με μια πρώτη ματιά κάποιος θα μπορούσε να πει πως έχουμε 50% εμβολιασμένους και 50% ανεμβολίαστους ασθενείς, επομένως το εμβόλιο δεν προσφέρει ουσιαστική προστασία από τη νόσο, αυτός είναι πλήρως εσφαλμένος τρόπος σύγκρισης. Στο εν λόγω παράδειγμα νόσησαν 2 άτομα από τα 18 εμβολιασμένα και 2 άτομα από τα 2 ανεμβολίαστα, επομένως νόσησε το 11% των εμβολιασμένων και το 100% των ανεμβολίαστων. Παρά την ισομερή κατανομή των κρουσμάτων, σε αυτό το παράδειγμα η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού στην πραγματικότητα φτάνει το 89%.

Κατά συνέπεια, η σύγκριση απόλυτων αριθμών θανάτων των πλήρως εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων πολιτών ηλικίας άνω των 50 ετών είναι εσφαλμένη. Στο πλαίσιο σωστής σύγκρισης της θνητότητας μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων πρέπει να συνυπολογίζονται, μεταξύ άλλων, βασικοί παράγοντες όπως τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης καθώς και η ηλικία, δεδομένου ότι η θνητότητα αυξάνεται εκθετικά με την ηλικία.

Σε αναφορά που δημοσιεύθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου από το Γραφείο Εθνικών Στατιστικών του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία καλύπτει δεδομένα από 2 Ιανουαρίου μέχρι 2 Ιουλίου του 2021, παρατίθεται ο παρακάτω πίνακας για τα ποσοστά θανάτων εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων για την COVID-19:

Όπως βλέπουμε το ποσοστό θανάτων ανεμβολίαστων ατόμων στο Ηνωμένο Βασίλειο για την εξεταζόμενη περίοδο ήταν πολύ υψηλότερο από αυτό των εμβολιασμένων σε διαφορετικές χρονικές στιγμές από τον εμβολιασμό τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ποσοστό θανάτων που έλαβαν χώρα 21 ημέρες ή αργότερα από την λήψη της δεύτερης δόσης εμβολίου, το οποίο ανέρχεται σε 0.8% συγκριτικά με το ποσοστό θανάτων ανεμβολίαστων που ανέρχεται σε 37.4%.

Από ανασκόπηση της διαθέσιμης βιβλιογραφίας που διεξήγαγε το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόσληψης Νοσημάτων, καθώς και από μελέτες σε πραγματικές συνθήκες στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Κατάρ και τις ΗΠΑ, προκύπτει ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι της βαριάς νοσηλείας από τη παραλλαγή “Δέλτα” υπολογίζεται ότι ξεπερνά το 90%. [πηγή]

Τέλος, και παρά το γεγονός ότι η επικράτηση της “Δέλτα” οδήγησε σε μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων έναντι νόσησης από COVID-19, η αποτελεσματικότητα τους όσον αφορά την πρόληψη νοσηλείας, βαριάς νόσησης και του θανάτου παραμένει υψηλή. Τα ευρήματα μελέτης του Κέντρου Ελέγχου και Πρόσληψης Νόσων δείχνουν ότι ανεμβολίαστοι, κινδυνεύουν 10 φορές περισσότερο να καταλήξουν από την παραλλαγή “Δέλτα”, απ’ ότι οι εμβολιασμένοι συμπολίτες τους.

Συμπέρασμα

Συνοψίζοντας, η διατύπωση του υπό εξέταση ισχυρισμού, ότι δηλαδή οι θάνατοι εμβολιασμένων από τη “Δέλτα” είναι διπλάσιοι των ανεμβολίαστων, βασίζεται σε επιλεκτική παρουσίαση των δεδομένων της 22ης έκθεσης της υγειονομικής αρχής PHE. Τα υπό εξέταση δημοσιεύματα δεν αναφέρουν ότι τα ποσοστά εμβολιασμού στις ηλικιακές ομάδες των 50 ετών και άνω στο Ηνωμένο Βασίλειο την 29η Αυγούστου του 2021 έφταναν το 94.6% καθιστώντας τη σύγκριση απόλυτων αριθμών θανάτων από COVID-19 μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων πλήρως παραπλανητική. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, από Ιανουάριο μέχρι Ιούλιο του 2021 το ποσοστό θανάτων ανεμβολίαστων ατόμων στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν πολύ υψηλότερο από αυτό των εμβολιασμένων. Τέλος, με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα διαθέσιμα εμβόλια για την COVID-19 παρέχουν υψηλή προστασία από τη βαριά νόσηση, τη νοσηλεία και το θάνατο από COVID-19, ακόμη και μετά την επικράτηση της παραλλαγής “Δέλτα”. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, οι ανεμβολίαστοι αντιμετωπίζουν πολλαπλάσιο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με τους πλήρως εμβολιασμένους.