Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ισχυρισμός:
Η χρήση μάσκας για το περιορισμό εξάπλωσης της νόσου COVID-19 οδηγεί σε σειρά προβλημάτων υγείας σε παιδιά.
Συμπέρασμα:
Με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, οι ισχυρισμοί που παρουσιάζονται στην επίμαχη εικόνα δεν ευσταθούν. Το ασφαλές εύρος κορεσμού οξυγόνου 95-100% δεν διαταράσσεται από τη χρήση μάσκας ακόμα και σε περιπτώσεις πολύωρης χρήσης. Επίσης, εφόσον τηρούνται βασικά μέτρα υγιεινής, δεν υπάρχει καμία βάση στον ισχυρισμό ότι η χρήση μάσκας αυξάνει το ρίσκο ανάπτυξης βακτηριακών λοιμώξεων. Τέλος, παρά τη σύνθετη φύση των ψυχολογικών επιπτώσεων της πανδημίας, δεν έχει τεκμηριωθεί ότι η χρήση μάσκας επηρεάζει τη ψυχολογική κατάσταση των παιδιών.
Σε εικόνα που κυκλοφόρησε σε πληθώρα λογαριασμών στο Facebook διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι η χρήση μάσκας για το περιορισμό εξάπλωσης της νόσου COVID-19 οδηγεί σε σειρά προβλημάτων υγείας σε παιδιά. Ωστόσο οι εν λόγω ισχυρισμοί δεν έχουν επιστημονική βάση.
Παράδειγμα σχετικής ανάρτησης στο Facebook:
Τι ισχύει
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχουμε ασχοληθεί εκτενώς με ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς για προβλήματα υγείας που προκαλεί η χρήση μάσκας. Μερικά από τα σχετικά άρθρα μας μπορείτε να διαβάστε εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.
Απώλεια οξυγόνου και δηλητηριασμός από CO2
Όπως έχουμε αναφέρει σε προηγούμενα άρθρα μας, για να εξακριβώσουμε αν μια πρακτική όπως η χρήση ενός συγκεκριμένου τύπου μάσκας προκαλεί μείωση του οξυγόνου που προσλαμβάνουμε πρέπει να μετρήσουμε τα επίπεδα κορεσμού οξυγόνου ή αλλιώς το κλάσμα αιμοσφαιρίνης κορεσμένης σε οξυγόνο προς τη συνολική αιμοσφαιρίνη στο αίμα.
Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται πολύ συγκεκριμένη ισορροπία στο ποσοστό οξυγόνου. Συγκεκριμένα το ποσοστό κορεσμού πρέπει να είναι μεταξύ 95%-100% και αν αυτό το εύρος διαταράσσονταν λόγω χρήσης μάσκας προσώπου θα γινόταν εμφανές σε μετρήσεις κορεσμού οξυγόνου.
Kατά τη περίοδο της πανδημίας έχουν γίνει πολυάριθμες μελέτες οι οποίες εξέτασαν τα επίπεδα οξυγόνου τόσο σε υγιείς εθελοντές όσο και σε άτομα που έχουν αναπνευστικά προβλήματα. Επιπρόσθετα, ορισμένες από αυτές τις μελέτες εξέτασαν τα επίπεδα οξυγόνου σε κανονικές συνθήκες ενώ άλλες σε κατάσταση έντονης άσκησης. Ενώ ένα από τα προβλήματα ήταν τα μικρά δείγματα συμμετεχόντων, η συντριπτική πλειοψηφία της δημοσιευμένης βιβλιογραφίας πάνω στο θέμα δείχνει ότι ο κορεσμός οξυγόνου δεν πέφτει κάτω από τα επιτρεπτά όρια με τη χρήση μάσκας προσώπου ακόμα και όταν αυτή η χρήση είναι πολύωρη. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3]
Στη προσπάθεια τους να εξηγήσουν με απλό τρόπο ότι η χρήση μάσκας δεν αποτελεί κίνδυνο για τους πολίτες αρκετοί γιατροί έδειξαν μέσω αναρτήσεων στο Twitter τα ποσοστά κορεσμού οξυγόνου τους μετά από πολύωρη χρήση μάσκας στο πλαίσιο της δουλειάς τους. Όπως φαίνεται στις σχετικές φωτογραφίες τα ποσοστά κορεσμού οξυγόνου δεν πέφτουν κάτω από τα επιτρεπτά όρια. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3]
Μόλυνση από βακτήρια
Ο ισχυρισμός περί ανάπτυξης βακτηριακών λοιμώξεων από τη χρήση μάσκας έχει κυκλοφορήσει αρκετές φορές κατά τη περίοδο της πανδημίας και έχουμε ασχοληθεί με αντίστοιχο ισχυρισμό σε παλαιότερο άρθρο μας το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Με παρόμοιους ισχυρισμούς έχουν ασχοληθεί και άλλες ομάδες ελέγχου γεγονότων όπως το USA Today και το Reuters.
Για το ζήτημα της ανάπτυξης βακτηριακής λοίμωξης λόγω χρήσης μάσκας προσώπου έχει τοποθετηθεί και ο οργανισμός Meedan μέσω ομάδας ειδικών υγείας και λοιμωδών νοσημάτων ανά τον κόσμο. Κατόπιν εξέτασης της διαθέσιμης βιβλιογραφίας, η εν λόγω ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχει καμία απόδειξη πως η χρήση μάσκας προσώπου μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες ανάπτυξης πνευμονίας ή οποιασδήποτε άλλης βακτηριακής, μυκητιακής ή ιικής λοίμωξης στους πνεύμονες. Αυτό φυσικά προϋποθέτει ότι τηρούνται κάποιοι βασικοί κανόνες υγιεινής και ότι οι μάσκες ή πλένονται ή αντικαθίστανται τακτικά.
Ψυχολογική βλάβη
Παρότι η ψυχολογική παράμετρος της πανδημίας και των μέτρων αποστασιοποίησης είναι ιδιαίτερα σύνθετο ζήτημα, μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση για τον ισχυρισμό ότι η χρήση μάσκας προσώπου έχει επιπτώσεις στην ψυχολογία των παιδιών. Σε σχετική ερώτηση του AFP στην Jennifer Katzenstein, Διευθύντρια Ψυχολογίας και Νευροψυχολογίας στο Παιδικό Νοσοκομείο του Johns Hopkins, h Dr. Katzenstein απάντησε τo εξής:
Οι μάσκες δεν αποτρέπουν τα παιδιά από την επαρκή επικοινωνία με άλλους, πολλά παιδιά έδειξαν σημαντική αντοχή κατά τη διάρκεια της πανδημίας και τα πηγαίνουν μια χαρά.
Σχετικά αποτελέσματα παρουσίασε και η κρατική υπηρεσία υγείας Public Health Ontario στις 17 Φεβρουαρίου 2022. Από τις μελέτες που εξετάστηκαν η συντριπτική πλειοψηφία έδειξε πως δεν υπήρχαν προβλήματα ούτε στην σωματική ούτε στην ψυχολογική υγεία των παιδιών που εξετάστηκαν. Οι λίγες μελέτες που έδειξαν προβλήματα δε βασίστηκαν σε θεσμοθετημένα μεθοδολογικά εργαλεία για την αποτίμηση της ψυχολογικής κατάστασης των συμμετεχόντων. Μάλιστα, σε μια μεγάλη μελέτη που συμπεριέλαβε δεδομένα από 386,432 παιδιά μεταξύ 12 και 18 ετών οι ερευνητές βρήκαν πως οι μαθητές που δεν εναρμονίζονταν με τις οδηγίες για τη χρήση μάσκας ήταν πιο πιθανό να βιώσουν άγχος, ενώ τα παιδιά που ακολουθούσαν τις σχετικές οδηγίες είχαν μικρότερες πιθανότητες να βιώσουν συμπτώματα άγχους.
Συμπέρασμα
Με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, οι ισχυρισμοί που παρουσιάζονται στην επίμαχη φωτογραφία δεν ευσταθούν. Το ασφαλές εύρος κορεσμού οξυγόνου 95-100% δεν διαταράσσεται από τη χρήση μάσκας ακόμα και σε περιπτώσεις πολύωρης χρήσης. Επίσης, εφόσον τηρούνται βασικά μέτρα υγιεινής, δεν υπάρχει καμία βάση στον ισχυρισμό ότι η χρήση μάσκας αυξάνει το ρίσκο ανάπτυξης βακτηριακών λοιμώξεων. Τέλος, παρά τη σύνθετη φύση των ψυχολογικών επιπτώσεων της πανδημίας, δεν έχει τεκμηριωθεί ότι η χρήση μάσκας επηρεάζει τη ψυχολογική κατάσταση των παιδιών.
