Διαδικτυακή απάτη χρησιμοποιεί το όνομα του Παύλου Πολάκη

Από τις 6 Φεβρουαρίου του 2024, διαφήμιση στο Facebook προωθεί μη εγκεκριμένο σκεύασμα που υπόσχεται «επούλωση και αποκατάσταση των αρθρώσεων», χρησιμοποιώντας το όνομα του χειρούργου, βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, και πρώην αναπληρωτή Υπουργού Υγείας κ. Παύλου Πολάκη.

Τι ισχύει

Η υπό εξέταση ανάρτηση προέρχεται από σελίδα του Facebook με όνομα «Δρ. Παύλος Πολάκης.». Όπως προκύπτει από την έλλειψη περιεχομένου, πρόκειται για ψεύτικη σελίδα που χρησιμοποιεί το όνομα και φωτογραφία του κ. Παύλου Πολάκη, στον τίτλο και στην εικόνα προφίλ της, χωρίς την άδεια του:

Στο πλαίσιο διαφάνειας της σελίδας, βλέπουμε πως αυτή δημιουργήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2024 και πως από τότε προβάλλει ενεργά διαφημίσεις:

Ανατρέχοντας στη βιβλιοθήκη διαφημίσεων της συγκεκριμένης σελίδας, βλέπουμε πως από την ημερομηνία δημιουργίας της, στις 6 Φεβρουαρίου 2024, εκτός από το Facebook προβάλλει την εν λόγω διαφήμιση στο Facebook Messenger και στο Instagram:

Εάν ο χρήστης πατήσει στο σύνδεσμο που συνοδεύει τη χορηγούμενη διαφήμιση, οδηγείται σε ιστοσελίδα η οποία χρησιμοποιεί το λογότυπο του Kontra Channel και αναπαράγει τον πρωτότυπο σχεδιασμό της ιστοσελίδας του καναλιού, ώστε το υποψήφιο θύμα να θεωρήσει πως πρόκειται για πραγματική ανάρτηση συνέντευξης του κ. Πολάκη. Ωστόσο, από τη γραμμή διεύθυνσης της ιστοσελίδας, είναι προφανές πως πρόκειται για ψεύτικη ιστοσελίδα η οποία δεν σχετίζεται στην πραγματικότητα με τον τηλεοπτικό σταθμό Kontra Channel:

Κατά την έρευνά μας, εντοπίσαμε έναν ακόμα «κλώνο» της συγκεκριμένης ιστοσελίδας, σε διαφορετική διεύθυνση:

Οι δύο υπό εξέταση ιστοσελίδες παρουσιάζουν υποτιθέμενη συνέντευξη του κ. Πολάκη που επικεντρώνεται σε σκεύασμα με ονομασία OstyHealth, το οποίο υπόσχεται αντιμετώπιση και ίαση διαφόρων παθήσεων, ανάμεσά τους παθήσεις των αρθρώσεων, ρευματικών διαταραχών, θρομβοφλεβίτιδας και αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας.

Oι εικόνες που χρησιμοποιούνται στην ιστοσελίδα έχουν υποστεί ψηφιακή επεξεργασία και προέρχονται από παλαιότερη συνέντευξη του κ. Πολάκη στο Kontra Channel, τον Οκτώβριο του 2022. H συνέντευξη βρίσκεται αναρτημένη στο προφίλ του κ. Πολάκη, στον ιστότοπο διαμοιρασμού βίντεο YouTube, ενώ η κεντρική εικόνα που παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα προέρχεται από το χρονικό σημείο 31:08 του βίντεο:

Η ψεύτικη συνέντευξη, μάλιστα, πέρα από την εκμετάλλευση του ονόματος του κ. Πολάκη, εμπλέκει και το όνομα της συζύγου του, Δώρας Τσούκα. Παρακάτω παραθέτουμε αποσπάσματα από την ψεύτικη συνέντευξη:

Το 2021, η γυναίκα μου Δώρα διαγνώστηκε με οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο. Ομολογώ, αυτό ήταν ένα σημείο καμπής στη ζωή μας και για μένα τότε ήταν μια τρομερά πικρή εμπειρία. Τα επόμενα 2 χρόνια δοκιμάσαμε τα πάντα για τη θεραπεία της γυναίκας μου: φυσικοθεραπεία, διακοπή της έντονης άσκησης, λήψη διαφόρων βιταμινών και συμπληρωμάτων (χονδροϊτίνη, γλυκοζαμίνη, MSM κ.λπ.), τζελ, αλοιφές. Ωστόσο, όλα ήταν μάταια. Τίποτα δεν λειτούργησε και ήμασταν πολύ απογοητευμένοι. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι δεν μπορώ να κάνω τίποτα για να βοηθήσω τη γυναίκα μου, ακόμη και με την ιατρική εκπαίδευση και την εμπειρία μου. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα, μουλάρι, αλήθεια δεν υπάρχει άλλος τρόπος να περιποιηθείς τους αγαπημένους σου; Μετά άρχισα να κάνω τη δική μου έρευνα.

Τι είδους έρευνα;

Μόλις συνειδητοποιήσετε ότι η γυναίκα σας πιθανότατα θα σταματήσει να περπατά σε λίγα χρόνια, θα είστε έτοιμοι για όλα. Ξεκίνησα την έρευνά μου. Μελέτησα όλα τα υλικά που σχετίζονταν, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, με παθήσεις των αρθρώσεων. Φυσιολογία, ψυχοσωματικά συμπτώματα, βιοχημεία. Ξόδεψα σχεδόν όλα μου τα χρήματα για να μάθω από τους καλύτερους Ευρωπαίους ειδικούς, οι οποίοι σίγουρα κατανοούν καλύτερα τις παθήσεις των αρθρώσεων.

Τον Δεκέμβριο του 2021, ολοκλήρωσα την έρευνά μου και συνειδητοποίησα ότι αν αναμίξετε ορισμένα συστατικά, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα φάρμακο που θα σας ανακουφίσει από τον πόνο στις αρθρώσεις. Παραδόξως, η χώρα μου δεν είχε τα απαιτούμενα συστατικά. Δανείστηκα ένα μεγάλο χρηματικό ποσό και παρήγγειλα υλικά από όλο τον κόσμο. Ένα μήνα αργότερα έλαβα τα συστατικά, αλλά με περίμενε άλλη μια έκπληξη: κανείς δεν συμφώνησε να παράγει το προϊόν που χρειαζόμουν. Ευτυχώς με βοήθησαν οι φίλοι μου από το πανεπιστήμιο. Μετά από 3 εβδομάδες έλαβα τη φόρμουλα και η Δώρα τη δοκίμασε.

Ήμουν στο σύννεφο εννέα!

Τι? Τι συνέβη?

Η Δώρα γινόταν κάθε μέρα και καλύτερη. Μετά από 7 ημέρες χρήσης, μπορούσε εύκολα να περπατήσει μέχρι το κατάστημα και το χαμόγελο που μου έλειπε τελικά φώτισε το πρόσωπό της. Μετά από δύο εβδομάδες, η αρθρίτιδα είχε φύγει εντελώς! Δεν πίστευα στα μάτια μου, αλλά η ανάλυση έδειξε ότι ήταν απολύτως υγιής. Ήταν μια νίκη!

Ένα βράδυ η Δώρα με ρώτησε: Πόσοι άνθρωποι υποφέρουν από αρθρίτιδα στην Ελλάδα; Κοιτάξαμε τους αριθμούς και σοκαριστήκαμε. Αποδείχθηκε ότι περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άνθρωποι στην Ελλάδα υποφέρουν από διάφορους τύπους αρθρώσεων και πόνους στις αρθρώσεις. Μετά έκανε μια ερώτηση που άλλαξε τη ζωή μου για πάντα: Μπορείς να βοηθήσεις τους άλλους με τον τρόπο που βοήθησες εμένα; Μπορείς να τους κάνεις ευτυχισμένους; Την ερωτεύτηκα ξανά από την αρχή. Αυτή η γυναίκα είναι το καλύτερο πράγμα που μου συνέβη ποτέ. Συμφώνησα να το κάνω αυτό. Μου πήρε περίπου τρία χρόνια για να βελτιώσω τη φόρμουλα και να δημιουργήσω την κρέμα OstyHealth – το καλύτερο προϊόν που μπορούν να αντέξουν οικονομικά οι άνθρωποι μας.

Όπως είναι προφανές από τη χρήση αγγλικού ερωτηματικού και συγκεκριμένων εκφράσεων (π.χ. σύννεφο εννέα) το κείμενο έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τα αγγλικά.

Οι υπό εξέταση σελίδες παρουσιάζουν, στην συνέχεια, μια εκπτωτική «ρουλέτα», καλώντας τον χρήστη να πατήσει το κέντρο της προκειμένου να κερδίσει έκπτωση στο προϊόν. Η έκπτωση μάλιστα λήγει πάντα την ίδια ημερομηνία που ο χρήστης επισκέπτεται τη σελίδα:

Κάθε φορά που ο χρήστης πατά τη ρουλέτα, λαμβάνει έκπτωση 50%. Φυσικά δεν πρόκειται για τύχη, καθώς ο τροχός είναι προγραμματισμένος να δίνει κάθε φορά στους χρήστες τη μέγιστη «επιβράβευση», τακτική που ακολουθείται κατά κόρον από τέτοιου είδους ιστοσελίδες ώστε να παρακινήσουν το χρήστη να προβεί σε αγορά:

Στη συνέχεια, ο χρήστης καλείται να συμπληρώσει τα προσωπικά του στοιχεία, σε μια φόρμα που του δίνει την αίσθηση του επείγοντος, παρουσιάζοντας δήθεν μικρό απόθεμα του σκευάσματος (982 από 1000):

Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως η μορφή της εν λόγω αίτησης είναι πανομοιότυπη με παλαιότερη απάτη που διαδόθηκε στο Facebook στις αρχές του 2023, η οποία χρησιμοποιούσε το όνομα του καθηγητή ιατρικής Κωνσταντίνου Γουργουλιάνη.

Τέλος, η ψεύτικη σελίδα παρουσιάζει σχόλια και ερωτήσεις υποτιθέμενων αγοραστών και χρηστών του σκευάσματος, ανάμεσά τους και σχόλια που υποτίθεται προέρχονται από τον ίδιο τον κ. Πολάκη. Τα εν λόγω σχόλια όμως είναι πλαστά, δεν υπάρχουν ενεργοί σύνδεσμοι, ενώ κάποια από αυτά φαίνεται να είναι σχεδιασμένα να «καθοδηγούν» τους επιτήδειους διαχειριστές να απαντήσουν με τέτοιο τρόπο ώστε να πείσουν τους ανύποπτους επισκέπτες να αγοράσουν το προϊόν:

Αναζητώντας πληροφορίες για το σκεύασμα, εντοπίσαμε μια μόνο ιστοσελίδα η οποία αναφέρει τα συστατικά του. Σύμφωνα με αυτή, το OstyHealth περιέχει εκχυλίσματα φυτών όπως αγριοκάστανο και μενθόλη, καθώς και καψαϊκίνη. Η εν λόγω σελίδα αναφέρει τη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών και σύγχρονων μελετών που δήθεν επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα του OstyHealth, ωστόσο δεν παραθέτει πηγές προς αυτές, και κατά την αναζήτηση μας δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε καμία κλινική μελέτη που να αφορά το συγκεκριμένο σκεύασμα.

Επιπροσθέτως, αν και η εν λόγω ιστοσελίδα αναφέρει πως «η Ελλάδα παρακολούθησε τις μελέτες και, μετά την ολοκλήρωσή τους, επέτρεψε την πώληση του προϊόντος», αναζήτηση για το συγκεκριμένο σκεύασμα στην λίστα προϊόντων ανθρώπινης χρήσης του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων δεν εμφανίζει κανένα αποτέλεσμα. Αυτό δείχνει πως το OstyHealth δεν έχει εγκριθεί από τον ΕΟΦ για χρήση στη χώρα μας και πως ισχυρισμοί για τη νομιμότητα της κυκλοφορίας και της αγοράς του από οποιοδήποτε διαδικτυακό ή μη κατάστημα στη χώρα μας είναι ψευδείς.

Αναζητώντας πληροφορίες σχετικά με την καταχώρηση των δύο ιστοσελίδων μέσω της υπηρεσίας whois του ιστότοπου domaintools.com, βλέπουμε πως αυτές καταχωρήθηκαν από την εταιρεία καταχώρισης Namecheap στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2022 και στα τέλη Ιανουαρίου του 2024 αντίστοιχα, από χρήστη στην Ισλανδία:

Αναγνώριση περιπτώσεων διαδικτυακής απάτης

Στα Ellinika Hoaxes έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές στο παρελθόν με παρόμοιες διαδικτυακές απάτες, πολλές από τις οποίες οικειοποιούνται στοιχεία γνωστών εταιρειών, αλλά και πραγματικών προσώπων, χωρίς την άδειά τους με στόχο να παραπλανήσουν τους καταναλωτές. Αρκετές από αυτές τις απάτες μάλιστα αφορούν σκευάσματα που υπόσχονται ίαση ή αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων και ασθενειών. [παράδειγμα 1][παράδειγμα 2][παράδειγμα 3][παράδειγμα 4][παράδειγμα 5]

Όπως έχουμε αναφέρει στο παρελθόν, αναρτήσεις και ιστοσελίδες που αποτελούν διαδικτυακές απάτες έχουν συνήθως τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

• Η διεύθυνση (url) της σελίδας είναι άσχετη, ή προσπαθεί να αντιγράψει κάποια άλλη σελίδα.
• Συνήθως το κείμενο προέρχεται από αυτόματη μετάφραση.
• Τα ονόματα που υπάρχουν είναι φανταστικά και οι φωτογραφίες κλεμμένες, ή τα χρησιμοποιούν χωρίς την άδειά τους.
• Βασίζονται σε κάποια ψευδή συνέντευξη ή κάποια επιστημονική έρευνα χωρίς όμως να την παρουσιάζουν.
• Τα σχόλια είναι πλαστά και οι φωτογραφίες σε αυτά είναι κλεμμένες.
• Αυτές οι σελίδες δεν έχουν κανένα άλλο άρθρο και όλοι οι σύνδεσμοι ανακατευθύνουν στη σελίδα της παραγγελίας.
• Η προσφορά του προϊόντος λήγει πάντα την ημέρα που διαβάζετε το άρθρο, ή απομένουν ελάχιστα τεμάχια.
• Δεν υπάρχουν τηλέφωνα και διεύθυνση της εταιρίας.
• Υπόσχονται επιστροφή χρημάτων αν δεν μείνετε ικανοποιημένοι, αλλά αν διαβάσετε τους όρους θα καταλάβετε πως είναι διατυπωμένοι με τρόπο που δεν δίνει δυνατότητα επιστροφής των χρημάτων.

Επιπροσθέτως, η πλατφόρμα πλατφόρμα Scamwatch, που λειτουργεί από την Αυστραλιανή Επιτροπή Ανταγωνισμού και Καταναλωτών έχει ανεβάσει εδώ μερικές χρήσιμες συμβουλές σχετικά με τις απάτες διαδικτυακών αγορών:

1. Δεν είναι ασφαλές. Κατά τις ηλεκτρονικές αγορές, αναζητάτε πάντα το https (όχι http) και το εικονίδιο του λουκέτου στη γραμμή διευθύνσεων για να βεβαιωθείτε ότι υπάρχει μια ασφαλής σύνδεση μεταξύ εσάς και του ιστότοπου. Μην βασίζεστε μόνο σε αυτό, καθώς ορισμένοι ιστότοποι απάτης χρησιμοποιούν και το https.
2. Υπάρχει η αίσθηση του επείγοντος. Οι απατεώνες προσπαθούν να δημιουργήσουν μια αίσθηση επείγοντος για να σας ενθαρρύνουν να κάνετε κάτι γρήγορα. Μην βιάζεστε — αφιερώστε χρόνο για να κάνετε την έρευνά σας και σκεφτείτε εάν ένας ιστότοπος είναι πραγματικός.
3. Η συμφωνία είναι πολύ καλή για να είναι αληθινή. Η τιμή μπορεί να είναι δελεαστική, αλλά να θυμάστε ότι οι απάτες συχνά παρουσιάζουν προσφορές που είναι πραγματικά πολύ καλές για να είναι αληθινές.
4. Χρησιμοποιεί έναν μη ασφαλή τρόπο πληρωμής. Σκεφτείτε πώς σας ζητούν να πληρώσετε. Οι απατεώνες σας ζητούν συχνά να πληρώσετε με μη ασφαλείς μεθόδους πληρωμής, όπως τραπεζικές ή διεθνείς μεταφορές χρημάτων, εντολές χρημάτων, prepaid δωροκάρτες και κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin. Αυτές οι μέθοδοι είναι δύσκολο να εντοπιστούν και είναι σπάνιο να ανακτηθούν χρήματα που στάλθηκαν με αυτόν τον τρόπο. Να αναζητάτε πάντα ασφαλείς επιλογές πληρωμής, όπως PayPal ή πιστωτική κάρτα.

Συμπληρωματικά με αυτές τις συμβουλές, για το συγκεκριμένο μοτίβο απάτης οι χρήστες μπορούν ακόμη να προσέξουν στοιχεία όπως:

1. Ποια σελίδα στο Facebook αναρτά την προσφορά. Ελέγξτε την αυθεντικότητα της σελίδας που προωθεί την προσφορά. Απάτες χρησιμοποιούν ονομασίες και λογότυπα εταιρειών για να πείσουν χρήστες που δεν θα ελέγξουν, πως είναι οι πραγματικές. Τέτοιες σελίδες παρουσιάζουν μικροδιαφορές στην ονομασία τους από την αυθεντική (πχ Skroutz.gr), ή προσθέτουν μια παραπάνω λέξη (πχ Skroutz.GR Online, ή αντ’ αυτού χρησιμοποιούν κάποια γενική, μη αναγνωρίσιμη ονομασία για κατάστημα (πχ Good store). Πολλές φορές στις αναρτήσεις υπάρχουν λάθη γραμματικής ή/και συντακτικού, πιθανόν από κακή μετάφραση από άλλη γλώσσα. Σχεδόν πάντα θα μετράνε μόνο λίγες μέρες λειτουργίας και, φυσικά, δεν θα έχουν τους ίδιους αριθμούς ακολούθων με την αυθεντική σελίδα.
2. Τι σχόλια έχουν οι δημοσιεύσεις. Η συγκεκριμένη απάτη τείνει να μαζεύει συγκεκριμένη κατηγορία σχολίων, πολύ συχνά και με τα ίδια ακριβώς κείμενα. Αν κάτω από τη δημοσίευση υπάρχουν σχόλια που προσπαθούν να πείσουν τους αναγνώστες για την γνησιότητα της προσφοράς μαζί με φωτογραφίες των δήθεν ανταμοιβών, τότε πιθανότατα κάτι πάει στραβά. Συνήθως μάλιστα τέτοια σχόλια ανεβαίνουν με μόνο λίγα λεπτά μεταξύ τους.
3. Έλεγχος της ιστοσελίδας χειροκίνητα. Αν μια προσφορά είναι αληθινή, εκτός από το Facebook θα εμφανιστεί και στην ιστοσελίδα της επιχείρησης. Μην πατήσετε σε εν δυνάμει επικίνδυνους συνδέσμους, ιδιαίτερα αν δεν έχετε κάποιο αντιικό πρόγραμμα στον υπολογιστή σας. Αντ’ αυτού, αναζητήστε μόνοι σας την σελίδα της εκάστοτε επιχείρησης και δείτε άμα προωθεί κάποια τέτοια προσφορά.
4. Χρήση αντιικού προγράμματος. Κάποιες από τις σελίδες που θα σας ανακατευθύνει η απάτη ενδέχεται να περιέχουν κακόβουλο λογισμικό (malware) που μπορεί να βλάψει τον υπολογιστή σας. Χρήση ενός αντιικού προγράμματος μπορεί να αναγνωρίσει επικίνδυνες διευθύνσεις και να σας προειδοποιήσει πριν τις επισκεφτείτε.

Συμπέρασμα

Η υπό εξέταση διαφήμιση, η σελίδα που την προβάλλει καθώς και η ιστοσελίδα που παρουσιάζει το προϊόν, αποτελούν προϊόντα απάτης με σκοπό την προώθηση σκευάσματος το οποίο δεν έχει αδειοδοτηθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Η σελίδα του Facebook που προβάλλει τη διαφήμιση δεν έχει καμία σχέση με τον κ. Παύλο Πολάκη. Η ιστοσελίδα, στην οποία παραπέμπει, παρουσιάζει ψεύτικη συνέντευξη σχετικά με φαρμακευτικό σκεύασμα, η οποία χρησιμοποιεί τη μορφή της ιστοσελίδας και το λογότυπο του Kontra Channel καθώς και το όνομα του κ. Πολάκη χωρίς την άδεια του, για να πείσει ανυποψίαστους χρήστες να αγοράσουν το σκεύασμα που προωθεί.

Σε θέματα υγείας θα πρέπει να συμβουλεύεστε τον ιατρό σας και να μην προβαίνετε σε διαδικτυακές αγορές ιατρικών σκευασμάτων χωρίς την έγκρισή του.